Nomes das partes do corpo humano pela língua do Brasil

NOMES DAS PARTES DO CORPO HUMANO, PELLA LINGUA DO BRASIL, CÕ PRIMEIRAS, SEGUNDAS, & TERCEIRAS PESSOAS & MAIS DIFFERENÇAS Q̃ NELLES HA; MUJTO NECESSARIOS AOS CONFESSORES QUE SE OCCUPÃO NO MENISTERIO DE OUUIR CONFISSÕES, & AJUDAR AOS JNDIOS ONDE DE CONTINO SERUẼ. JUNTOS POR ORDEM ALPHABETICA, PERA MAIS FACILMENTE SE ACHARẼ, & SABERẼ; PELLO PADRE PERO DE CASTILHO DA COMPANHIA DE IESU.
ANNO 1613.
  1. Â membri caput. daqui vem xeâ. meu mano. tomada a metaphora da primeira significação, e principal.
  2. Ába. Cabello da cabeça. xeába, deába, yába.
  3. Abebô. Grenha. xe. de. y.
  4. Acaiâ. Matrix in fœminis. xe. de. y.
  5. Acánga. Cabeça. xe. de. y.
  6. Acangapê. casco da cabeça. xe. de. y.
  7. Acangiape.
  8. Aceôca. Garganta. xe. de. y.
  9. Aceôcáýa. Campainha. xe. de. y.
  10. Aceôpịáýa. padar. xe. de. y.
  11. Açôca. xe. de. y.
  12. Açû. mão esquerda. xe. de. y.
  13. Agueâ. Dentes queixaes. xe. de. y.
  14. Âị̂yá. Membri caput. xe. de. y.
  15. Aịpị̂. cacho do pescoço. xe. de. y.
  16. Aiûra. pescoço. xe. de. y.
  17. Âjurû. canalis membri. xe. de. y.
  18. Amotâba. bigode. xe. de. y.
  19. Âmopị̂ra. prœputiũ. i. membri capitis tegmen. xe. de. y.
  20. Ánga. Alma. sombra. xe. de. y.
  21. Anaguị̂ra. Coxa pella parte morta das nadegas. xe. de. y.
  22. Apecũ. Lingua. xe. de. y.
  23. Apecũ apị̂ra. Aponta da lingua. xe. de. y.
  24. Apiçâ. Ouuidos. xe. de. y.
  25. Apiçâcoâra. o buraco delles. x. de. y.
  26. Apiçâcoaruũma. A cera das orelhas. xe. de. y.
  27. Apịâ. membrũ circuncisũ. xe. de. y.
  28. Apịâ jurû idem xe. de. y.
  29. Apịâ iurûuma fimus inter prœputiũ et caput.
  30. Apicuî. Caspa da cabeça. xe. de. y.
  31. Apịjã. ventas. xe. de. y.
  32. Apịjguára. Cachagens. xe. de. y.
  33. Apịjguarába. Cabellos das ventas. xe. de. y.
  34. Apịjguaruũma. A cera dos narizes. xe. de y.
  35. Apịjnhuguána. o risco que atravessa a cabeça de orelha a orelha. xe.
  36. Apị̂ra. Moleira. xe. de. y.
  37. Apịtêra. Coroa. xe. de. y.
  38. Apirịpê. Certa caspa negra que toma grande parte das cabeças das crianças. xe. de. y.
  39. Apịtêranameîma. Moleira. xe. de. y.
  40. Apịteratã. Coroa. xe. de y.
  41. Apoã. beiço de cima. xe. de. y.
  42. Apoãâba. buço. xe. de. y.
  43. Aputuũma. Miolos. xe. de. y.
  44. Aputuũbîra. Ateagẽ delles. xe. de. y.
  45. Aputuũmaôba. o saco dos miolos. xe. de. y.
  46. Arucánga. Costas, ou costellas. xe. de. y.
  47. Arucangira. A ponta ou a aqla parte branda das costellas. xe. de. y.
  48. Arucanguị́ra. O uão das costellas da parte debaixo. xe. de. y.
  49. Atị̂ba. fontes. xe. de. y.
  50. Atịbaiá. Entradas. xe. de. y.
  51. Atịbanãmeîma. fontes. xe. de. y.
  52. Atiîba. hombro. xe. de. y.
  53. Atịpûba. fontes. xe. de. y.
  54. Atoã. toutiço. xe. de. y.
  55. Atucupê. As costas.
  56. Aupâba. Pareas. xe. de. y.
  57. Bị. pee. xepị. depị. ypị.
  58. Bịâ. figado. xe. de. y.
  59. Biâupiâra. fel. xe. de. y.
  60. Bịçâ. dedo do pee. xe. de. y.
  61. Bịcubaũ. preza ou uão entre os dedos dos pees. xe. de. y.
  62. Bịcupê. peito do pee. xe. de. y.
  63. Bịnhuã. Artelho. xe. de. y.
  64. Bịpịtéra. sola do pee. xe. de. y.
  65. Bîra. pelle. xe. de. y.
  66. Bô. Mão. xe. de. y.
  67. Bocubaũ. A preza ou uão entre os dedos da mão. xe. de. y.
  68. Bocupê. Costas da mão.
  69. Bopịtâ. Arreigada da mão. xe. de. y.
  70. Bopịtéicâba. Riscos da palma da mão. xe. de. y.
  71. Bopịtéra. Palma da mão. xe. de. y.
  72. Bopịtéraiçâba. Riscos da palma da mão. xe. de. y.
  73. Câba. Gordura. xecâba, decâba, ycâba.
  74. Câma. peito ou teta. xe. de. y.
  75. Cama apoã. a ponta da teta. xe. de. y.
  76. Cambị́. leite. xe. de. y.
  77. Cánga. osso. xe. de. y.
  78. Canguêra. osso que já foi do corpo. xe. de. y.
  79. Cuâ. Cintura. xe. de. y.
  80. Cupî. Costas. xe. de. y.
  81. Cupị̂. Coxa da parte do uão dellas. xe. de. y.
  82. Ecatuâba. Mão direita. xe. de. y.
  83. Ieapaçâba. Curua do Giolho. xe. de. y.
  84. Iepotaçâba. Iuntas, ou Iunturas do corpo. xe. de. y.
  85. Iịbâ. braço. xe. de. y.
  86. Iịbâcánga. Cana do Braço. xe. de. y.
  87. Iịbâguị̂ra. sobaco. xe. de. y.
  88. Iịbâguịrâba. os cabellos do sobaco. xe. de. y.
  89. Iịbâịpị. Aarreigada do braço junto ao hombro. xe. de. y.
  90. Iịbaịpịaiýa. lagarto. xe. de. y.
  91. Iịbâpecãga. espadoa. xe. de. y.
  92. Iịbâtupôyá. bucho do braço. xe. de. y.
  93. Iịcoẽ. as duas couas que temos debaixo da barba. xe. de. y.
  94. Ibịguâ. ventre. xe. de. y. (riscado no origina.)
  95. Ibịguapîra. . . . . . . . . . xe. de. y. (riscado no origina.)
  96. Ibịyã. Entranhas. xe. de. y.
  97. Iquê. lado. ou ilharga. a parte de fora. xe. de. y.
  98. Iquepûba. vasio. xe. de. y.
  99. Iurû. boca. xe. de. y.
  100. Iurubôca. A abertura della. xe. de. y.
  101. Iurubôra. papo. ou papada, e toda aqla parte. xe. de. y.
  102. Iurumopî. Os cantos da boca de fora. xe. de. y.
  103. Iurumopicoẽ. As couas que temos nos cantos da boca. xe. de. y.

Todas as obras publicadas antes de 1.º de janeiro de 1929, independentemente do país de origem, se encontram em domínio público.


A informação acima será válida apenas para usos nos Estados Unidos — o que inclui a disponibilização no Wikisource. (detalhes)

Utilize esta marcação apenas se não for possível apresentar outro raciocínio para a manutenção da obra. (mais...)